Stowarzyszenie

Polskie Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych (w skrócie PSON) powstało z oddolnej inicjatywy uczestników ogólnopolskiej konferencji osób niepełnosprawnych, która odbyła się w październiku 1986 roku w Krakowie.

PSON jest organizacją o zasięgu ogólnopolskim, pozarządową, dobrowolną, w pełni autonomiczną, działającą:

• na rzecz środowisk osób niepełnosprawnych i ich rodzin, oraz opiekunów, bez względu na rodzaj posiadanej dysfunkcji i przedział wiekowy, nie kierując się przynależnością do Stowarzyszenia;

• w zakresie szeroko pojętej profilaktyki powstawania niepełnosprawności w różnych dziedzinach życia.

Osobowość prawną i rejestrację Stowarzyszenie PSON otrzymało w dniu 4 lipca 1988 roku, aktualnie figuruje w krajowym Rejestrze Sądowym w Warszawie pod nr SKF "D" 55.

Najwyższą władzą Stowarzyszenia jest Walny Zjazd Delegatów PSON, który uchwala węzłowe zadania programowe na czteroletnią kadencję, oraz wybiera jego władze naczelne między innymi Zarząd Główny, który zbiera się na swych posiedzeniach dwa razy do roku w celu nakreślenia zadań operatywnych wynikających z programu działania.

Między posiedzeniami Zarządu Głównego realizację statutowych zadań Stowarzyszenia PSON zapewnia jego Prezydium, które obraduje średnio raz na dwa miesiące. Ogniwami terenowymi są koła oraz tworzące się delegatury rejonowe lub regionalne.

Całością prac administracyjno-organizacyjnych zajmuje się biuro PSON, pod kierownictwem Prezes Zarządu Głównego Grażyny Dąbrowskiej, która posiada statutowe pełnomocnictwo w zakresie podejmowania decyzji, co umożliwia odpowiednią operatywność Stowarzyszenia.

Zarząd Główny wyłoniony na Walnym Zjeździe Delegatów dnia 11 maja 2013 roku: 

1. Prezes Zarządu Gł. - Grażyna Dąbrowska 
wybrany uchwałą Walnego Zjazdu nr VII-11/13
2. Wiceprezes ZG ? Sekretarz - Agnieszka Pałka-Lasek
3. Skarbnik ZG - Małgorzata Boligłowa 

Statut Polskiego Stowarzyszenia Osób Niepełnosprawnych

Nazwa Stowarzyszenia:
Polskie Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych
Zarząd Główny z siedzibą w Krakowie

Adres siedziby:
Aleja Słowackiego 48, 30-018 Kraków

Cele Stowarzyszenia

Polskie Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych jest organizacją o zasięgu ogólnopolskim, pozarządową, dobrowolną, w pełni autonomiczną, działającą:

?         na rzecz środowisk osób niepełnosprawnych i ich rodzin oraz opiekunów, bez względu na rodzaj posiadanej dysfunkcji i przedział wiekowy, nie kierując się przynależnością do Stowarzyszenia; 

?         w zakresie szeroko pojętej profilaktyki powstawania niepełnosprawności w różnych dziedzinach życia. 

Do głównych celów Stowarzyszenia można zaliczyć:

I. ODDZIAŁYWANIE NA KSZTAŁTOWANIE POLITYKI SPOŁECZNEJ

Polskie prawodawstwo oraz polityka społeczna, zgodnie z zaleceniami Unii Europejskiej winny zmierzać do wyrównania szans osób niepełnosprawnych oraz zwalczania wszelkich przejawów dyskryminacji, stwarzając im możliwość osiągnięcia takiej samej jakości życia, co reszcie społeczeństwa. Niestety, w praktyce ustawodawstwo polskie częstokroć pomija specyficzne potrzeby tych osób. Stowarzyszenie nasze, przyjmując, że fakt ten wynika nie ze złej woli władz, ale z niskiego stopnia świadomości odnośnie wymagań osób niepełnosprawnych, stara się wnosić własne propozycje legislacyjne, współpracować z odpowiednimi urzędami przy tworzeniu nowych ustaw i przepisów oraz interweniować wszędzie tam, gdzie na skutek wprowadzenia wadliwych rozwiązań legislacyjnych, narażone są interesy osób niepełnosprawnych.

Z uwagi na nasze liczne kontakty z organizacjami osób niepełnosprawnych w krajach Unii Europejskiej, dzięki którym posiadamy szeroką orientację odnośnie sytuacji osób niepełnosprawnych w krajach "Piętnastki", staramy się oddziaływać na rozwój polskiej polityki społecznej, w zgodności z unijnymi zaleceniami i dyrektywami, co stanowić może duży krok w procesie integracji europejskiej . Realizując ten cel, liczymy, że przyszłość przyniesie lepszą i bardziej ustrukturalizowaną współpracę z państwowymi urzędami i instytucjami, ponieważ uważamy, że dzielenie się naszą wiedzą i doświadczeniem w kwestii osób niepełnosprawnych z władzami różnych szczebli przyniesie owocną i korzystną dla obu stron współpracę w zakresie budowania społeczeństwa otwartego na potrzeby wszystkich obywateli. 

II. INSPIROWANIE I ORGANIZOWANIE RÓŻNYCH FORM ZAPOBIEGANIA KALECTWU  ORAZ REHABILITACJA

Jednym z ważnych elementów zwalczania niepełnosprawności jest jej zapobieganie - fakt ten został utrwalony nawet w ludowym porzekadle: "Lepiej zapobiegać niż leczyć". Jako Stowarzyszenie codziennie stykające się z problemem niepełnosprawności, jesteśmy świadomi, jak wiele wypadków powodujących kalectwo udałoby się uniknąć i jak wiele cierpień ludzkich można by zaoszczędzić poprzez umiejętne stosowanie profilaktyki. Nie należy również zapominać, że wysoki odsetek osób niepełnosprawnych w społeczeństwie (obecnie wynoszący ponad 10%) w znacznym stopniu obciąża budżet państwa, więc przeznaczenie pewnych środków na profilaktykę zawsze zwraca się w szerszej perspektywie czasowej.

Podejmujemy liczne działania w zakresie edukowania społeczeństwa na tematy związane z bezpieczeństwem i higieną pracy czy też bezpieczeństwem w ruchu drogowym, ponieważ zaniedbania w tych obszarach aktywności ludzkiej powodują wzrost nieszczęśliwych wypadków i przez to liczby niepełnosprawnych w społeczeństwie, jak również interwencje w wypadku wystąpienia rażących uchybień w tej materii. Równocześnie promujemy rozwój rehabilitacji ruchowej jako niezastąpionego środka w leczeniu niesprawności, zarówno od strony teoretycznej, poprzez konferencje i szkolenia oraz współpracę ze specjalistami ds. rehabilitacji, reprezentującymi środowiska naukowe, a szczególnie polskimi Akademiami Wychowania Fizycznego, jak i od strony praktycznej, poprzez wykreowania agendy Stowarzyszenia, ośrodka NZOZ "Pson-Med", gdzie przy wykorzystaniu bardzo zróżnicowanych sposobów leczy się i zapobiega różnym formom niepełnosprawności, oraz współpracę ze szpitalem w Radziszowie oraz licznymi placówkami w kraju i w regionie.

III. POPULARYZOWANIE I ORGANIZOWANIE SPORTU OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

Cel ten wynika z praktycznych obserwacji, że jedną z lepszych metod edukowania społeczeństwa i podnoszenia jego świadomości (szczególnie w wypadku najmłodszych) jest czynienie tego poprzez zabawę i rozmaite formy rekreacji. Stowarzyszenie aktywnie angażuje się w rozwój rekreacji i turystyki, na przykład poprzez wielokrotne organizowanie integracyjnych obozów dla dzieci i młodzieży, czy imprez sportowych. Roli wyżej wymienionych sportowo- rekreacyjnych działań nie sposób przecenić.

W wymiarze doraźnym pozwalają one osobom niepełnosprawnym w pełni uczestniczyć i osiągać sukcesy w różnych formach aktywności sportowej, uczą współdziałania w grupie i wzmacniają wiarę we własne siły. Umożliwiają także osobom niepełnosprawnym, często cierpiącym z powodu osamotnienia i wyobcowania, na kontakt i nawiązywanie znajomości z rówieśnikami z Polski i innych krajów. W dalszej perspektywie natomiast przyczyniają się do promowania zdrowego stylu życia, który bezwzględnie wymaga uprawiania szeroko pojętej aktywności fizycznej oraz do większego zaangażowania się polskiej społeczności (nie tylko tej niepełnosprawnej) w rozwój kultury fizycznej, która ciągle jest w naszym kraju zaniedbywana, a w ostatnich latach jest w niczym nie uzasadnionej stagnacji.

IV. INSPIROWANIE I WSPÓŁDZIAŁANIE W ORGANIZACJI RÓŻNYCH FORM EDUKACJI

Osoby niepełnosprawne pozostają społecznością o stosunkowo niskim poziomie wykształcenia, czego rezultatem jest fakt, że to one właśnie są w największym stopniu zagrożone bezrobociem, bądź skazane na wykonywanie najmniej atrakcyjnych i rozwijających robót. Przykład krajów skandynawskich (Finlandia) wskazuje, że kroki zapobiegające takiemu stanowi rzeczy należy podjąć już na pierwszym etapie kształcenia dzieci z niepełnosprawnością.

Właściwie trudno mówić o samodzielnej egzystencji osoby niepełnosprawnej, jeśli nie posiada ona możliwości zarobkowania. Dlatego też zagadnienie, związane z edukacją niepełnosprawnych dzieci i młodzieży znalazły się w sferze zainteresowań Stowarzyszenia. Zajmujemy się między innymi propagowaniem wzorca kształcenia integracyjnego, zamiast specjalnego, przygotowaniem kadry pedagogicznej do pracy z dziećmi i młodzieżą niepełnosprawną, współpracą z Kuratorium Oświaty i Wychowania, a także staraniami na rzecz pełnej dostępności szkolnictwa wszystkich szczebli. Za idealny uznalibyśmy stan rzeczy, w którym szkoła dawałby nie tylko odpowiednie kwalifikacje do pracy zawodowej, ale także stanowiła przygotowanie do egzystencji na zasadach pełnoprawnego członka społeczeństwa.

V. ODDZIAŁYWANIE W ZAKRESIE DOSTĘPNOŚCI

Problem dostępności ma niebagatelne znaczenie dla procesu wyrównywania szans osób niepełnosprawnych. Utrudniony dostęp do budynków, budowli, środków transportu skazuje te osoby na korzystanie z pomocy innych i odbiera im szansę na samodzielne życie. Usuwanie barier w świecie fizycznym jest rzeczą trudną i kosztowną, dlatego Stowarzyszenie stara się wpływać na powstawanie nowych projektów i włącza się w konsultacje dotyczące kreowania środowiska naturalnego. Jednocześnie zwalcza stereotyp, który każe utożsamiać niepełnosprawność jedynie z dysfunkcją ruchu, a bariery- z wysokimi krawężnikami i stromymi schodami.

Służy temu uświadamianie społeczeństwa na temat ogromnego zróżnicowania niepełnosprawności i związanych z nią zróżnicowanych potrzeb, których zaspokajanie na poziomie infrastruktury wymaga wielostronnego przeanalizowania problemu. Stowarzyszenie prowadzi także pracę nad ułatwieniem osobom z niepełnosprawnością sensoryczną (głuchoniemi, niewidomi) i z upośledzeniem umysłowym dostępu do informacji, którego znaczenie jest nieodzowne we współczesnym świecie, co przejawia się m.in. w propagowaniu nowoczesnych technik ułatwiających komunikowanie się i sygnalizowanie problemów osób niepełnosprawnych z odbiorem informacji czynnikom odpowiedzialnym za jakość przekazów medialnych.

VI. WSPIERANIE I ROZWÓJ POSTĘPU TECHNICZNEGO

Z uwagi na ogrom uproszczeń, jakie w życiu osób niepełnosprawnych mogą wyniknąć z odpowiednich rozwiązań o charakterze technicznym, Stowarzyszenie wspiera rozwój postępu technicznego, który służyć może osobom niepełnosprawnym, czyniąc to m. in. poprzez współpracę ze środowiskiem naukowym, reprezentującym różne uczelnie (uczelnie medyczne i techniczne, Akademie Wychowania Fizycznego oraz Akademie Sztuk Pięknych). Staramy się aktywizować te środowiska, aby szukały rozwiązań w zakresie usprawniania technicznego nie tylko dla osób pełnosprawnych, ale przede wszystkim dla tych, którzy napotykają, z racji swojego stanu zdrowia, większe przeszkody w codziennym życiu.

W zakres naszych zainteresowań wchodzi sprzęt ortopedyczny i rehabilitacyjny, nowe metody leczenia niepełnosprawności różnego typu, nowatorskie rozwiązania problemów związanych z transportem i poruszaniem się, oraz osiągnięcia techniczne związane z przekazywaniem informacji. Wszystkie te działania mają na celu propagowanie postępu technicznego, który osiągnął znaczny stopień zaawansowania i winien służyć człowiekowi bez względu na to, czy jest on pełnosprawny czy też nie. Czasem nawet proste, wręcz banalne "wynalazki" i usprawnienia pozwalają osobom niepełnosprawnym łatwiej funkcjonować w społeczeństwie i przyczyniają się do większej ich niezależności. Sygnalizujemy także i podkreślamy fakt, że pozbawianie społeczności osób niepełnosprawnych z możliwości korzystania z osiągnięć naszej cywilizacji stanowi pośrednią formę dyskryminacji.

VII. INICJOWANIE I POPULARYZOWANIE BADAŃ NAUKOWYCH

Gruntowne poznanie środowiska osób niepełnosprawnych pozwala kompleksowo zająć się rozwiązywaniem problemów, nurtujących tę społeczność. Stowarzyszenie w swoich pracach przyczynia się do gromadzenia i rozpowszechnianie informacji na temat warunków życiowych osób niepełnosprawnych oraz promowania badań naukowych dotyczących wszelkich aspektów ich życia, łącznie z analizowaniem przeszkód utrudniających im codzienne funkcjonowanie. 

Docierające do Stowarzyszenia z różnych źródeł dane dotyczą różnych grup osób niepełnosprawnych, przyczyn, rodzajów i częstotliwości występowania niepełnosprawności, dostępności i skuteczności istniejących programów oraz potrzeby rozwoju i oceny służb, usług i działań wspierających. Ich analiza pozwala orientować się i wyciągać wnioski na temat stanu polskiej społeczności osób niepełnosprawnych. Informacjami tymi dzielimy się w miarę potrzeby z przedstawicielami władzy, odpowiedzialnymi za różne aspekty życia tej społeczności, jak również udostępniamy organizacjom i instytucjom unijnym, przyczyniając się w ten sposób do przyszłej integracji z Unią Europejską, która powinna opierać się na wiedzy na temat polskich problemów w celu opracowania strategii zapobiegania im.

VIII. INSPIROWANIE I WSPÓŁDZIAŁANIE W ORGANIZACJI KULTURY I SZTUKI

Wśród celów podjętych przez Stowarzyszenie nie mogło zabraknąć i tego, który dotyczy udziału osób niepełnosprawnych w życiu artystycznym społeczeństwa. Należy pamiętać, że przy niektórych rodzajach niesprawności, sztuka stanowi niejednokrotnie jedyny dostępny sposób wyrażania swoich myśli i emocji, a także ułatwiać może przyswajanie wiadomości o otaczającym świecie.

Zapewnienie osobom niepełnosprawnym możliwości rozwoju intelektualnego i artystycznego służy nie tylko ich korzyści, ale wzbogaca społeczność, do której należą. Wobec powyższego, celem Stowarzyszenia jest zapewnić osobom niepełnosprawnym sposobność do wykorzystania swojego potencjału twórczego poprzez zajmowanie się działalnością artystyczną. Celowi temu służy też dążenie do udostępnienia dla osób niepełnosprawnych instytucji kulturalnych, takich jak muzea, teatry, biblioteki. Stowarzyszenie współpracuje także z fundacjami sztuki osób niepełnosprawnych oraz inicjuje rozwój wszelkich urządzeń technicznych, dzięki którym pełne uczestnictwo osób niepełnosprawnych w życiu kulturalnym staje się łatwiejsze.

IX. ODDZIAŁYWANIA NA CZYNNIKI PAŃSTWOWE I SAMORZĄDOWE

Pomimo, że ustawodawstwo reguluje najistotniejsze kwestie, dotyczące osób niepełnosprawnych, jakość ich życia zależy w dużej mierze od zaangażowania się władz wykonawczych w proces tworzenia społeczeństwa integracyjnego. Stowarzyszenie ustawicznie apeluje do władz o poświęcanie dostatecznej uwagi osobom niepełnosprawnym, niezależnie czy kwestia dotyczy ogólnego problemu czy interwencji w poszczególnych przypadkach, gdzie narażone zostaje życie czy godność osoby niepełnosprawnej.

Jesteśmy świadomi, że bez aktywnego włączenia się władz w dążenie do harmonijnej integracji całego społeczeństwa, nie wiele da się osiągnąć, tym bardziej, że niektóre problemy, jak na przykład zwalczanie bezrobocia, wymagają harmonijnego, kompleksowego działania władz różnego szczebla, organizacji pozarządowych, świata biznesu i nauki, itd. Dążąc do włączenia czynników państwowych i samorządowych do naszych działań, propagujemy ideę społeczeństwa otwartego, zgodnego z ideami popularyzowanymi w Unii Europejskiej. Liczymy, że nasza otwartość na współdziałanie z tymi czynnikami spotka się z należytym przyjęciem z drugiej strony, co winno przynieść korzyści dla obu stron.

X. ORGANIZACJA I ROZWÓJ WSPÓŁPRACY ZAGRANICZNEJ

Stowarzyszenia Osób Niepełnosprawnych istnieją na całym świecie - w krajach europejskich, w Ameryce, Azji i Afryce. Działają w bardzo zróżnicowanych warunkach, łączy je jednak jeden cel- działalność na rzecz osób niepełnosprawnych.

Stowarzyszenie nasze utrzymuje kontakty z organizacjami prawie wszystkich krajów europejskich, z wieloma z pozaeuropejskich, a także jest lub było członkiem kilku międzynarodowych federacji, na przykład Disability People International czy FIMITIC oraz Europejskie Forum Niepełnosprawnych w Brukseli, SATH w Nowym Jorku oraz wiele innych. Współpraca taka przejawia się w wymianie doświadczeń, co pozwala porównać sytuację polskiej społeczności osób niepełnosprawnych z innymi krajami, czy też szukać u partnerów inspiracji w rozwiązywaniu polskich problemów.

Jesteśmy także na bieżąco informowani o różnego typu konferencjach i seminariach, w których uczestnictwo jest z reguły bardzo kształcące. Zajmujemy się nie tylko informowaniem społeczeństwa polskiego na temat integracji europejskiej, ale też dostarczamy Komisji europejskiej i innym instytucjom danych o sytuacji osób niepełnosprawnych w Polsce, na przykład przez branie udziału w sporządzaniu różnego rodzaju dokumentów i analiz. Liczymy, że uda nam się w pełni wykorzystać szansę, jaką niewątpliwie stanowi członkostwo Polski w Unii Europejskiej i wpłynąć na podniesienie poziomu życia polskiej społeczności osób niepełnosprawnych, aby stopniowo zbliżał się on do standardów obowiązujących w krajach Wspólnoty.

XI. POGŁĘBIANIE ŚWIADOMOŚCI SPOŁECZNEJ

Cel ten posiada szczególne znaczenie na tle pozostałych- poprzez jego realizację staramy się zmieniać mentalność ludzką, która wciąż jest pełna uprzedzeń i stereotypów w podejściu do osób, które w jakiś sposób różnią się od otoczenia. Tymczasem żadna dysfunkcja psychiczna lub fizyczna nie przesądza o tym, że ktoś nie może być wartościowym członkiem społeczeństwa- o ile społeczeństwo pozwoli mu na to poprzez stworzenie warunków odpowiednich do prawidłowego rozwoju i samorealizacji. Nie ma to nic wspólnego ze współczuciem czy sporadycznymi gestami pomocy, ale oznacza dostrzeżenie w osobach niepełnosprawnych równorzędnych partnerów w budowie nowoczesnego, otwartego społeczeństwa. Realizacji tego celu służy przede wszystkim aktywizacja społeczności osób niepełnosprawnych, promowanie jej osiągnięć w różnych dziedzinach życia, oraz edukacja pozostałej części społeczeństwa odnośnie problematyki niepełnosprawności, jej zróżnicowania itd. Wierzymy, że dzięki tym działaniom  przełamiemy izolację, w jakiej częstokroć tkwią osoby niepełnosprawne poprzez wzmocnienie ich wiary we własne możliwości oraz rozwinięcie w polskiej społeczności takich cech, jak tolerancja i poszanowanie czyjejś odmienności.

XII MIĘDZYNARODOWA WYMIANA MŁODZIEŻY

Polskie Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych realizuje projekty w ramach Programu ?Młodzież w działaniu?, dzięki którym promuje integrację młodzieży pełno- i niepełnosprawnej z całej Europy. Szczególnie istotnymi działaniami w tym zakresie były międzynarodowe kursy szkoleniowe: ?Integracja? (2005), ?Droga do Integracji?(2008) i ?Jednoczymy się w Europie? (2009), w których uczestniczyli m.in. liderzy organizacji młodzieżowych z wielu krajów UE, aa także Europy Wschodniej.

XIII ODCZYTY I KONFERENCJE

Stowarzyszenie PSON jest organizatorem międzynarodowych konferencji popularno ? naukowych i seminariów. Dotychczas zorganizowało pięć konferencji zakończonych  publikacjami w języku polskimi angielskim: ?Niepełnosprawni bliżej Europy? (1994: ?Rehabilitacja medyczna i społeczna?, ?Udostępnienie przestrzeni osobom niepełnosprawnym. Likwidacja barier?, ?Problemy edukacji i integracji osób niepełnosprawnych ze społeczeństwem?),  ?Postęp w  turystyce na rzecz osób o specjalnych potrzebach? (1995), ?Sport szansą życia niepełnosprawnych? (1997), ?Sport w rehabilitacji osób niepełnosprawnych? (1999), "Perspektywy Wyrównywania Szans" (2003).