Fundacja Joachima Lelewela została założona w 1990 r. jako Fundacja Rodacy-Rodakom, zajmująca się głównie pomocą Polakom w b. ZSRR. W 2011 r. nowa Rada Fundatorów postanowiła zmienić nazwę i poszerzyć działalność.
W latach '90 wysyłaliśmy polskie książki i dary na Litwę, Białoruś, Ukrainę i do Kazachstanu. Potem zajęliśmy się m.in. sprawami historii - na przełomie 2011 i 2012 r. Fundacja zaangażowała się (wspólnie z Towarzystwem Miłośników Historii Wojskowości Kalina Krasnaja) w produkcję filmu o deportacjach Polaków z Ukrainy do Kazachstanu w 1936 r. Ostatecznie, film ?Przez czerwoną granicę? został ukończony latem 2012 r. Z kolei w 2013 r. Fundacja podjęła (wspólnie z firmą LunarSix i Związkiem Polaków na Białorusi) produkcję filmu o obronie Grodna we wrześniu 1939 r. przed Sowietami ??Krew na bruku. Grodno 1939?. Film ten powstawał w I połowie 2014 r. i premiera odbyła się na jesieni tego roku.
Również na jesieni 2014 r. zarząd Fundacji postanowił powołać Program Grodno 1939, w ramach którego powstała strona internetowa www.grodno1939.pl mająca na celu zbieranie i zamieszczanie informacji o walkach na Kresach Północnowschodnich. Rozpoczęły się też prace nad filmem fabularnym o obronie Grodna.
Postanowiono też stworzyć stronę internetową  mającą informować o tzw. polskich autonomiach w ZSRR przed II wojną światową i wysiedleniach do Kazachstanu (Program Marchlewszczyzna).www.marchlewszczyzna.pl Równolegle, kontynuowano akcję wsparcia dla polskich mediów na Wschodzie (Program Rodacy Rodakom).